Naarmate we ouder worden kan de gezichtsscherpte afnemen, doordat de ooglens minder helder wordt. Ook wordt de ooglens stijver, waardoor het moeilijker wordt om van dichtbij te lezen. Een leesbril biedt dan uitkomst. Maar is het altijd normaal dat het zicht afneemt? Een belangrijke boodschap van het Oogfonds: neem veranderingen niet zomaar voor lief, want er kan ook meer aan de hand zijn. Hieronder leest u meer over de meest voorkomende oogaandoeningen bij vijftigplussers.
Cataract (staar)
We spreken over cataract (staar) wanneer de ooglens troebeler wordt. Hierdoor kan het licht dat het oog binnenkomt, het netvlies niet goed bereiken. Het zicht wordt waziger, kleuren worden doffer en het kan klachten geven met zien in het donker. In het begin kunnen mensen nog goed functioneren met deze oogaandoening, maar uiteindelijk kan het zo storend worden, dat er een behandeling nodig is. Dankzij de wetenschap kan cataract (staar) gelukkig goed verholpen worden. Er vinden jaarlijks zo’n 175.000 staar operaties plaats. Ervaart u zelf klachten, dan is het raadzaam uw ogen te laten controleren. Dit kan bij een opticien of optometrist. U wordt doorverwezen bij vermindert zicht, dat niet op te lossen is met de juiste brilsterkte.
Maculadegeneratie (MD)
Bij maculadegeneratie ontstaat er slijtage in het centrum van het netvlies (de macula), waardoor bijvoorbeeld lezen of het herkennen van gezichten lastig wordt. Het centrale zicht wordt aangetast, maar de rest van het gezichtsveld blijft grotendeels intact. Ontstaat het na je 50ste dan spreken we over leeftijdsgebonden maculadegeneratie, ofwel LMD.
Je hebt een droge vorm van MD en een natte vorm. Helaas is er op dit moment nog geen behandeling voor de droge vorm. Wel heeft gezonde voeding (veel antioxidanten) invloed op het wel/niet ontwikkelen van MD en op het verloop ervan.
Voor de natte vorm bestaat wel een behandeling. Hierbij geven ze injecties om achteruitgang van het zicht te vertragen en het zicht zo lang mogelijk stabiel te houden. Gezien deze behandeling de natte vorm alleen kan afremmen, is het cruciaal dat de diagnose tijdig wordt gesteld. Maculadegeneratie is de meest voorkomende oorzaak van slechtziendheid onder ouderen, maar gelukkig leidt het zelden tot volledige blindheid.
Wanneer maculadegeneratie in de familie zit en u 50-plus bent, is het raadzaam om de ogen preventief te laten controleren. Ook kunt u zelf de Amslertest doen.
Glaucoom
Glaucoom is een oogaandoening waarbij er schade aan de zenuwvezels en de oogzenuw ontstaat. Aantasting van de oogzenuw leidt tot vermindering van het gezichtsveld en kan uiteindelijk tot kokerzien en zelfs blindheid leiden.
Meestal ontstaat glaucoom langzaam en wordt het gezichtsveld steeds een beetje kleiner. Het duurt soms jaren voordat iemand merkt, dat hij/zij slechter ziet. Daardoor is glaucoom zo’n verraderlijke oogziekte. Het wordt wel een sluipmoordenaar genoemd.
Als het tijdig geconstateerd wordt, is glaucoom over het algemeen goed te behandelen, maar de schade die reeds is ontstaan, is niet meer te herstellen. De behandeling van glaucoom kan verdere beschadiging van de oogzenuw afremmen of stoppen.
De belangrijkste risicofactor is verhoogde oogdruk. Verder speelt erfelijkheid een rol. Daarom is het belangrijk dat iemand zich preventief laat testen, wanneer hij/zij 40-plus is en het in de familie voorkomt. Alleen de oogdruk meten is niet voldoende. Ook de oogzenuw moet bekeken worden en eventueel wordt het gezichtsveld getest. Wereldwijd is glaucoom één van de belangrijkste oorzaken van slechtziendheid.
Diabetische retinopathie
Het aantal mensen met diabetes in ons land neemt toe. Dit komt o.a. door de vergrijzing en door het toenemende aantal mensen met overgewicht.
Eén van de meest voorkomende complicaties bij diabetes is beschadiging en vernauwing van de bloedvaatjes in het netvlies. Dit heet diabetische retinopathie (DRP).
Veertig procent van de mensen met diabetes krijgt hiermee te maken.
Preventieve oogcontrole bij een optometrist of oogarts wordt geadviseerd. Vaak kan de aandoening tot stilstand worden gebracht, maar vroege opsporing is heel belangrijk.
Diabetische retinopathie ontstaat sneller als uw suikerwaarden slecht geregeld zijn. Een goede behandeling van de diabetes kan dus de kans op retinopathie verkleinen. Daar hoort ook gezond en regelmatig over de dag eten en voldoende bewegen bij.
Heeft u diabetes en zijn uw ogen al langere tijd niet nagekeken, dan is het verstandig een verwijzing aan de huisarts te vragen, zeker bij klachten van het zicht.
Meer informatie oogaandoeningen en oogonderzoek
Het Oogfonds werkt ambitieus aan een samenleving waarin blindheid en slechtziendheid niet meer voorkomen door in toenemende mate effectief, patiëntgericht, innovatief en veelbelovend wetenschappelijk onderzoek te financieren.
Verlies van gezichtsvermogen kan in veel gevallen voorkomen worden door tijdige opsporing en behandeling van oogaandoeningen. Daarom geven wij ook algemene voorlichting aan het Nederlandse publiek over oogaandoeningen, met als doel een goede ooggezondheid.
Wilt u meer informatie of wetenschappelijk onderzoek steunen, ga dan naar de website van het Oogfonds of vraag onze brochures aan.
